Narcistische familiesystemen

"The way we talk to our children becomes their inner voice"

Mensen die eindigen in een relatie met een narcistische partner, zijn vaak ook het kind van een gezin of een familie waar minstens één van de ouders hoog scoort op het spectrum van een cluster B persoonlijkheidsstoornis. Daarom, als de relatie met je partner eindigt, valt vaak heel je wereld in mekaar, want ook alle wonden uit het verleden komen naar boven en moeten verwerkt worden en een plaats krijgen. Het is pas als we deze dynamiek onder ogen zien en kunnen zien dat we steeds relaties beginnen met de emotionele tweeling van één van onze ouders, dat we deze dynamiek kunnen veranderen in ons leven en gezonde(re) relaties kunnen aangaan.
Opgroeien in een narcistische familie kan je leven vernietigen, je karakter en persoonlijkheid wordt afgebroken en er wordt niet onvoorwaardelijk van jou gehouden. Ze halen alle vreugde uit je leven, want ze willen dat jij je net zo leeg voelt als hen. Elk succes, elke vorm van een eigen persoonlijkheid of talent, is een doorn in het oog van de ouders en een spiegel van hun eigen tekortkomingen. Deze ouders zijn als het ware jaloers op hun eigen kinderen.
Kinderen zien hun ouders als God, dus als die al niet van je houden, dan moet er wel iets serieus verkeerd zijn met jou, niet? Met dit idee lopen volwassen kinderen van narcistische ouders heel hun leven rond. Ze proberen deze relatie te herhalen en recht te zetten met collega's, vrienden en partners die allemaal op het cluster B spectrum zitten, want misschien lukt het deze keer wel, tot ze door hebben dat er een patroon is.
Als je de loyauteitsbanden met deze ouders en familie verbreekt, is dit een levenslang herstelproces. Kinderen van dit soort familiesystemen hebben het gevoel dat ze geen vat hebben op hun leven, tot ze ergens het woord narcisme tegenkomen en langzaam aan hun helingsreis beginnen, die levenslang duurt.

Hieronder wil ik enkele kenmerken beschrijven van een narcistische ouder. Er zijn er nog meer en niet alles uit de lijst moet voorkomen:

1. Alles wat ze doen, valt achteraf te ontkennen. Gemene opmerkingen worden verpakt als 'grapjes', bemoeienis als 'bezorgdheid', agressie als 'zorg', egoïstische manipulatietechnieken worden verpakt als 'cadeautjes', ... Alles kan ook gedraaid worden naar jou. Jij bent te gevoelig, ondankbaar, serieus, denkt teveel na, ... terwijl zij alleen maar het beste met je voor hebben en je alleen maar willen helpen. Ze zeggen nooit recht in je gezicht dat ze je niet goed genoeg vinden, maar laten je het via allerlei onderhuidse, achterbakse manieren merken. Ze vertellen bijvoorbeeld over iemand anders hoe goed hij of zij iets gedaan heeft, maar zeggen nooit iets over jou. Ze zeggen dus niet rechtstreeks dat jij iets niet goed gedaan hebt, maar leggen er vingerdik op dat anderen beter zijn dan jou. Herkenbaar? Lees dan vooral verder! 

2. Er wordt een onderscheid gemaakt tussen broers en zussen, broers en zussen worden met elkaar vergeleken en tegen elkaar opgestookt. Vaak is er een zondebok in de familie, waar alles wat fout gaat in de familie wordt op geprojecteerd en afgereageerd, en een gouden kind dat nooit iets fout kan doen. Daarom staan deze kinderen helemaal alleen, want ze hebben geen oprechte ouder die te vertrouwen is, maar ook elkaar niet. De narcist laat de kinderen strijden onder elkaar voor de goedkeuring. Later in onze volwassen relaties herhalen we dat patroon, we zetten onszelf volledig opzij om toch maar te kunnen voldoen aan de noden en wensen van een narcistische partner die onmogelijk gelukkig te maken is, ten koste van onszelf.

3. Ze saboteren heimelijk de toekomst van hun kinderen, maar dit is niet zichtbaar voor de buitenwereld en ook de kinderen kunnen er geen vinger opleggen. Ze bederven leuke momenten voor hun kinderen, bij succeservaringen gaan ze toch nog even de gevaren belichten, ... Voor andere mensen is dit zeer moeilijk zichtbaar en kinderen kunnen vaak niet eens aan zichzelf verklaren waarom ze zich zo slecht voelen bij hun narcistische ouder, net omdat het een levenslange campagne van mindfuck en achterbakse manipulatietechnieken is. Als kinderen toch met hun verhaal naar buiten komen en dit aan iemand vertellen, worden ze gestraft. Ze roddelen ook over hun kinderen tegen andere mensen, maar altijd verpakt. 'Ik maak me zorgen over mijn zoon, we proberen vanalles voor hem te doen, maar hij heeft zo een moeilijk karakter, dat we ten einde raad zijn.' Andere mensen zien dit als zorg en vinden jou een ondankbaar kind.

4. Grenzen worden overschreden en niet gerespecteerd. Bij oudere kinderen wordt bijvoorbeeld de GSM gelezen, ze gaan de kamer binnen zonder kloppen, dingen van jou worden weggegeven zonder jouw toestemming (vooral dingen waar je aan gehecht bent), je wordt besproken met anderen alsof je er niet bij bent, je hebt geen recht op een eigen mening of privacy. Elke vorm van zelfstandigheid en autonomie in een kind wordt gesaboteerd, geblokkeerd en bestraft.

5. Een narcistische ouder ondermijnt de eigen kinderen en is jaloers op zijn/haar eigen kinderen en de band die ze hebben met de andere ouder of andere mensen.

6. Een narcistische ouder lacht zijn/haar kind uit als het iets probeert en bekritiseert en breekt af. Een narcistische ouder wil een kind dat voor altijd afhankelijk blijft en saboteert elke vorm van vooruitgang en persoonlijke groei.

7. Elk gesprek met een narcistische ouder is moeilijk en iets oudere en volwassen kinderen van narcisten leven vaak een dubbel leven. Ze kunnen zichzelf niet zijn bij de ouder en alle levenskeuzes worden bekritiseerd of afgebroken. (Volwassen) kinderen beginnen dan vaak zelf te liegen en te manipuleren, omdat ze de stress niet aankunnen van weer beoordeeld te worden door hun narcistische ouder.

Het is vaak pas als mensen alleen gaan wonen en even weg zijn van bij de giftige ouder, dat de waarheid begint door te sijpelen. Het is heel moeilijk om onder ogen te zien dat je ouders je eigenlijk nooit graag gezien hebben, maar beter een lelijke waarheid dan een mooie leugen.

Iedereen heeft zijn eigen pad te bewandelen, maar de meest gegeven advies van professionals is om alle banden met deze mensen te verbreken, hoe moeilijk dit ook is. Maar dat is een keuze die iedereen voor zichzelf moet maken, niemand kan die keuze in jouw plaats maken.


Check ook mijn artikel over narcisme en de coronacrisis op https://stopslechterelaties.blogspot.com/2020/04/narcisme-en-corona-hoovering.html

Vind je dit artikel nuttig en denk je dat andere mensen deze informatie kunnen gebruiken? Delen is de boodschap, hoe meer mensen hiervan op de hoogte zijn, hoe beter. Neem zeker ook een kijkje op stopslechterelaties.blogspot.com voor andere artikels over narcisme en cluster B persoonlijkheidsstoornis.